Omurganın sağa veya sola doğru 10° üzerindeki eğriliği skolyoz olarak tanımlanır. Skolyoz sadece tek boyutlu bir açısal deformasyon olmayıp vücudu önden ve yandan yani üç boyutta etkileyen kemiksel ve yapısal bozulmadır.

Aşağıdaki kemiklerde görüldüğü gibi dönme omurgayı, göğüs kafesini, kaburgaları etkiler ve bozar.

Skolyoz bebeklik,erken çocukluk,gelişen çocuk ve ergenlik döneminde ortaya çıkabilir. Skolyoz sessiz bir hastalıktır bu nedenle çok kolaylıkla gözden kaçırılır. Ergenlik dönemindeki çocuklarda ve özellikle kız çocuklarda sık ortaya çıkar.

Tıbbi araştırmalar her 10 kız çocuğundan birinde skolyoz olduğunu göstermektedir. Bu nedenle çocukların omurgalarının aileler,aile hekimleri, çocuk hekimleri tarafından takip edilmesi gerekmektedir.

Şüphe durumunda konu uzmanı ortopedi veya fizik tedavi hekimine başvurulmalı ve omurga filmleri ile skolyozun varlığı ve gelişimsel özelliği takip edilmelidir.

Skolyozun tipik bulgusu omurgadaki asimetriye bağlı olarak bir omuzun yüksek olması, bel ve kollar arasındaki mesafede eşitsizlik ve kalçanın diğer tarafa kaymış görünümü nedeniyle vücudun bir tarafa kaymış görünümü vardır.

Bunun için çocuğun çıplak olarak arkadan gözlenmesi gereklidir. Özellikle çocuk öne eğildiğinde omurganın bir taraftaki yüksekliği(buna gibus veya kaburga hump adı verilir )oldukça tipik olabilir. Fakat şişman ve dengeli eğriliği olan çocuklarda bu bozulma gözden kaçabilir bu nedenle daha dikkatli bir kontrol için bir uzmana başvurmak gereklidir.

Kesin tanı omurga filmleri ile konulur. Eğrilik açısı düz hattan ne kadar saptığı ile izlenir ve buna da Cobb açısı denir. Gelişim çağındaki çocuklarda 25 derece ve üzerindeki eğrilikler ilerleyici özellik gösterir ve dikkatli izlem ve korse tedavisi gerekecektir.

Skolyozda tanı konu uzmanı bir hekim tarafından çocuğun muayenesi ile kolaylıkla konur. Özellikle çocuk öne eğildiğinde bir taraftaki eğrilik nedeniyle yüksek duran kaburgaların oluşturduğu tümseklik çok belirginleşir.

Çocukta bunu tam olarak belirlemek için iki taraf arasındaki dengesizliği ortaya koyan bir su terazisi dengesini saptamak gerekebilir. Omurgadaki bu asimetri skolyometre adı verilen aletle ölçülür ve 5° ve üzerindeki sapmalarda grafi ile doğrulama yapmak önerilmektedir. Skolyozun yeri ve tam açısını ve riski tespit etmek için ise omurganın ayakta grafileri gerekir.

Unutulmamalıdır ki skolyozda önemli olan erken tanı ve tedavidir. Erken ve düşük açıdaki skolyozda korse ile başarılı sonuçlar alınır ve cerrahi tedavi belirgin derecede azalır.

Bacak kısalığı, omurgada kayma, travma veya nörolojik hastalıklara bağlı olarak kas dengesizliği nedeniyle olabilir. Fakat skolyozlu hastaların %90’ında belirgin bir problem ve patoloji yoktur, bu nedenle bu tür skolyoza idiyopatik (nedeni belli olmayan anlamında) skolyoz denir. Bu tür skolyoz her yaşta ortaya çıkabilir.

Skolyoz rahatsızlığı en sıklıkla aşağıdaki nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar.

İdiyopatik Skolyoz

Skolyozun en sık görülen şeklidir ve bu durum genellikle ailevi genetik özelliklere bağlı olarak yorumlanmaktadır. En sık 10-13 yaş arası kızlarda, ergenlik çağının hızlı büyüme döneminde ortaya çıkar.

Ergenlik çağında skolyoz ağrı yapmaz ve tespit edilmesi zordur. Erkek çocuklarda da ileri skolyoz oluşmakla birlikte genellikle kızlarda daha ilerleyici özellik gösterir. Bu nedenle skolyoz fark edilmesinden birkaç yıl önce başlamış olabilir. Unutulmamalıdır ki büyümekte olan çocukta herhangi bir dönemde skolyoz oluşabilir bu nedenle düzenli aralıklara çocuğun omurgasının takip edilmesi önemlidir.

İdiyopatik skolyoz üç yaş döneminde oluşabilir ve buna göre sınıflanır. Doğumu takiben 3 yaşına dek oluşan skolyoza erken çocukluk skolyozu denilir.

Ayrıca çocukluk döneminde 3-8 yaşda juvenil idiyopatik skolyoz olarak isimlendirilir. Fakat bazen bu dönemleri net olarak ayırmak kolay değildir.

Fakat en sıklıkla gelişmekte olan çocuklarda 9 -13 yaş arasında ortaya çıkar bu nedenle Adölosan idiyopatik skolyoz (ergenlik döneminin nedeni belli olmayan skolyozu) olarak isimlendirilir.

Doğuştan (konjenital) Skolyoz

Skolyoz tedavisinde; gözlem, korse, fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamaları ve cerrahi olarak dört ana kategori mevcuttur. Bu tedavilere eğriliğin ilerleme şiddeti dikkate alınarak karar verilmelidir. Erken yaşta ortaya çıkan ve ilk tanıda açısı büyük olan skolyozda ilerleme hızlı olacaktır. Çocuğun kalan büyüme potansiyeli ve kemik yaşı ile kız çocuklarda adetin başlangıç yaşı çok önemli belirleyicilerdir.