BOYUN , KOL , EL

Boyun ağrısı sık rastlanan bir şikayettir. Zorlu hareketler veya kötü duruş sebebiyle ( örneğin bilgisayarda çalışırken veya başka işlerde boynun duruş bozukluğu, uyku sırasında boynun duruşu gibi) boyun kasları gerilir. Sternokleidomastoid kasın tek taraflı gerginliği tortikollis olarak bilinir.

Myofasyal ağrı boyunda sık görülür. Çok sayıda tetik noktada ağrı ve hassasiyet, yansıyan ağrılar, hareket kısıtlılığı, ele gelen kas kasılmaları bulunabilir.

Boyun da dahil olmak üzere vücudun çeşitli bölgelerinde kronik ağrı, basıya artmış ağrı cevabı, yorgunluk, uyku bozukluğu, kabızlık gibi belirtileri de olan fibromiyalji sendromu da boyun ağrısı sebeplerindendir.

Boyun omurgasında zamanla gelişen yıpranmaya bağlı servikal spondiloz, boyun omurlarında osteoartrit / kireçlenme de boyun ağrısının sık sebeplerindendir. Eğer omurlarda meydana gelen kireçlenmeler kola giden sinirlere bası yaparsa, kolda ağrı, uyuşukluk, hissizlik, güç kaybı gibi durumlara yol açabilir. Omurilik basısı durumunda myelopati, vertebral artere bası olursa da sıklıkla baş dönmesine yol açan vertebrobaziler yetmezlik ortaya çıkabilir.

Servikal kanal darlığı ( servikal spinal stenoz) da omurilik kanalı ve kola giden sinirlerin çıktığı kanalları daraltarak aynı belirtilere yol açar.

Boyun fıtığı ( servikal herni, servikal disk hernisi, servikal disk herniasyonu) boyun veya hem boyun hem kola vuran ağrıya yol açar. Bu durumda kolda his azalması ve/ veya güç kaybı sık görülür. Boyun dışında baş, omuzlar, kollar ve ellerde ağrı ve diğer semptomlara rastlanabilir.

Boyun ağrısına sebep olan travmalar içinde en önde geleni whiplash sendromudur ( kırbaç yaralanması). Sıklıkla arkadan araba çarpması sonucu boynun önce sonra sertçe geriye hareketi sonucu, omurga ve yumuşak dokuların ani gerilmesi ile oluşur. Baş, boyun, sırt ve kollarda ağrı meydana gelir.

Araba kazası, düşme, çarpma gibi çeşitli travmalar ve kırıklar da boyun ağrısına sebep olur. Omurilik yaralanması  ( spinal kord yaralanması) ve sinir köklerinde yaralanma çok ağır tablolara yol açabilir. Boyun omurlarının en üst seviyesindeki yaralanmalar solunumun da etkilenmesiyle hayati tehlike yaratırken, daha alt seviyedekiler kol ve bacakların hareketsizliğine ( tetrapleji- kuadripleji) sebep olabilir.

Romatoid Artrit, Ankilozan Spondilit gibi romatizmal hastalıklar da boyun tutulumu ile ağrı ve hareket bozukluğuna yol açabilir.

Hastanın muayene bulgularının başında boyun ve / veya kol ağrısı gelir. Ağrının yeri, ortaya çıkış zamanı, hareketle olan ilişkisi, ağrının tipi, kola yayılıp yayılmadığı ortaya konur. Ağrının tetkik noktaları, yansıyan ağrı tesbit edilir. Tutulan kaslara, vücudun diğer bölgelerinde ağrılı noktalar olup olmadığına bakılır. Boyun hareket açıklığı muayene edilir. Detaylı sorgulama ile uyku, ruhsal durum, barsak bozuklukları, diğer hastalıklar, geçirilmiş travmalar hakkında bilgi edinilir.

Nörolojik muayene ile hastanın duysal, motor fonksiyonları değerlendirilir. Gereğinde radyolojik, bilgisayarlı tomografik ( BT), magnetik resonans görüntüleme ( MR), sinirlerin durumunu açığa kavuşturmak için ise elektromyografik ( EMG) tetkikler, veya kan tetkikleri istenir.

Boyun ve kol ağrısının nedenleri arasında:

Kas kasılması, kas gerginliği, duruş bozukluğu myofasyal ağrı, fibromyalji, eklemlerde yıpranma, osteoartrit / kireçlenme (servikal spondiloz), disk hernisi ( boyun fıtığı) veya kireçlenme sebebi ile oluşan kemik çıkıntılarının yol açtığı sinir basıları, servikal kanal darlığı, çeşitli travmalar ( araba kazası, düşme gibi) ve bu sırada oluşan whiplash ( kırbaç- başın önce arkaya sonra hızla öne bükülmesi) yaralanması, spinal kord yaralanmaları, romatoid artrit gibi romatizmal hastalıklar, menenjit, kanser gibi çeşitli hastalıklar sayılabilir.

Boyun ve kol ağrısının giderilmesi için ağrı kesiciler, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar, kas gevşeticiler, nöropatik ağrı ilaçları, antidepresanlar kullanılabilir.

Gereğinde injeksiyon tedavileri uygulanır.

Tanıya uygun olarak seçilen fizik tedavi yöntemleri ve traksiyon tedavilerinin uygulanması, boyun egzersizlerinin yapılması, boyunluklarla boyun hareketinin kısa süreyle azlatılması etkili olur.

Hastanın postürü düzeltilir, doğru boyun pozisyonunun sağlanması için ev/iş koşullarında gerekli düzenlemeler yapılır.

Bu yöntemlerin etkili olmaması veya bazı özel boyun fıtıkları başta olmak üzere çeşitli durumlarda cerrahi tedavi uygulanır.

Servikal spinal kord yaralanmalarında hastanın durumuna göre belirlenen nörolojik rehabilitasyon teknikleri  uygulanır.